سوال شماره 14558 چندگزینه‌ای
آزمون نظام مهندسی عمران
کدام یک از عوامل زیر به عنوان اصلی‌ترین دلیل کمانش ستون‌های فولادی در سازه‌های بلند مرتبه شناخته می‌شود؟

گزینه‌ها:

  • 1. افزایش ناگهانی بار مرده
  • 2. تغییرات دمای محیط
  • 3. عدم رعایت نسبت لاغری مجاز ✓ صحیح
  • 4. کاهش مدول الاستیسیته مصالح

پاسخ صحیح:

  • عدم رعایت نسبت لاغری مجاز

توضیحات:

کمانش ستون‌های فولادی در سازه‌های بلندمرتبه زمانی رخ می‌دهد که نیروی فشاری وارد بر ستون از حد بحرانی فراتر رود و ستون ناگهان خم شود. اصلی‌ترین دلیل این پدیده معمولاً عدم رعایت نسبت لاغری مجاز است.

نسبت لاغری (Slenderness Ratio) از تقسیم طول مؤثر ستون بر کمترین شعاع ژیراسیون مقطع آن به دست می‌آید. هرچه این نسبت بیشتر باشد، ستون لاغرتر بوده و مقاومت کمتری در برابر کمانش دارد.

وقتی نسبت لاغری از حد مجاز طراحی فراتر رود:

  • ستون حتی تحت بارهای کمتر از مقاومت فشاری مصالح نیز ممکن است کمانش کند
  • پاید